http://www.visitcyprus.com/wps/portal  - Cypriot Tourism Organisation
http://www.cyprusbybus.com/ - Bus routes in Cyprus
http://mycyprusinsider.com/ - Information about Cypriot culture by local people
http://www.lonelyplanet.com/cyprus/history - History of Cyprus


Republika Cypryjska

Państwo

 

Kipriaki Dimokratija (nazwa grecka), Kibris Cumhuriyeti (nazwa turecka), Republic of Cyprus (nazwa angielska).

 

Dzień Niepodległości obchodzony jest 1 października.

Cypr uzyskał niepodległość w roku 1960 po okresie kolonialnych rządów brytyjskich. W roku 1974 Turcja dokonała inwazji zbrojnej na Cypr i zajęła 36,2% jego suwerennego terytorium. Linia zawieszenia ognia przebiega wzdłuż wyspy oraz przez środek jej stolicy, Nikozji (Lefkosia), dzieląc miasto i kraj. Republika Cypryjska uznawana jest przez społeczność międzynarodową za jedyne legalne państwo sprawujące suwerenną władzę nad całym terytorium wyspy.


Flaga państwowa

Flaga Republiki Cypryjskiej została zatwierdzona w roku 1960, gdy Cypr stał się niepodległym, suwerennym państwem. Tło flagi jest białe. Pośrodku widnieje kształt Cypru w kolorze miedzi. Znajduje się on ponad dwiema skrzyżowanymi gałązkami oliwnymi w kolorze zieleni oliwkowej. Barwa miedzi ma podwójne znaczenie symboliczne: po pierwsze, odwołuje się do nazwy wyspy, która prawdopodobnie pochodzi od greckiego słowa oznaczającego miedź; po drugie, miedź kojarzona jest z Cyprem od czasów starożytnych, kiedy wyspa stała się głównym producentem oraz dostawcą tego surowca. Gałązki oliwne symbolizują nadzieję na pokój na wyspie.

Godło państwowe

W centrum trójkątnej tarczy koloru miedzi osadzonej na białym tle znajduje się biały gołąb trzymający w dziobie białe gałązki. Poniżej gołębia widnieje, także biała, liczba 1960. Tarczę okalają skrzyżowane gałązki oliwne w kolorze zieleni oliwkowej. Gołąb i gałązki oliwne symbolizują nadzieję na pokój; liczba oznacza rok, w którym Cypr uzyskał niepodległość.

Władza wykonawcza

Prezydent

Władzę wykonawczą stanowi Prezydent Republiki wybierany w wyborach powszechnych na pięcioletnią kadencję. Władza wykonawcza sprawowana jest przez Radę Ministrów powoływaną przez Prezydenta, który ma prawo weta w odniesieniu do decyzji Rady Ministrów oraz ustaw lub postanowień Izby Reprezentantów dotyczących spraw zagranicznych, obronności oraz bezpieczeństwa. 

Zgodnie z konstytucją z 1960 roku prezydentem jest Grek cypryjski wybrany przez społeczność Greków cypryjskich, a wiceprezydentem Turek cypryjski wybrany przez społeczność Turków cypryjskich. 

Rada Ministrów

Rada Ministrów sprawuje władzę wykonawczą w zakresie wszystkich spraw. Każdy z ministrów jest zwierzchnikiem swojego ministerstwa i sprawuje władzę wykonawczą w zakresie wszystkich spraw danego resortu.

Władza ustawodawcza

Izba Reprezentantów

Organem władzy ustawodawczej jest jednoizbowa Izba Reprezentantów. Jej członkowie wybierani są na okres pięciu lat. 

Po wycofaniu się Turków cypryjskich w 1964 roku w Izbie Reprezentantów zasiadają tylko Grecy cypryjscy. 


Powierzchnia i położenie

Cypr jest małą wyspą o powierzchni 9251 km kw., długości 240 km ze wschodu na zachód i szerokości 100 km z północy na południe. Ma korzystne położenie we wschodniej części Morza Śródziemnego (33° E, 35°N), między Europą, Afryką i Azją, w bezpośredniej bliskości ruchliwych szlaków handlowych łączących Europę z Bliskim Wchodem, Rosją, Azją Centralną oraz Dalekim Wschodem.

 

 

Topografia

Na Cyprze istnieją dwa pasma górskie: Pentadaktylos biegnący wzdłuż wybrzeża północnego oraz masyw Troodos usytuowany w centralnej i południowozachodniej części wyspy, którego najwyższym szczytem jest Olympus (1953 m n.p.m.). W części północnej linia brzegowa jest dobrze rozwiniętą, a wybrzeże – skaliste. Na południu rozciągają się długie, piaszczyste plaże. Pomiędzy pasmami gór leży urodzajna nizina Mesaria. 

 

Klimat

Cypr ma klimat śródziemnomorski. Gorące, suche lato trwające od czerwca do września oraz łagodną, wilgotną zimę trwającą od listopada do marca przedzielają krótkie okresy jesieni i wiosny, w czasie których pogoda ulega gwałtownym zmianom (październik, kwiecień i maj). Słońca nie brakuje przez cały rok, a od kwietnia do września słońce świeci średnio ponad jedenaście godzin dziennie. 

 

Flora i fauna

Siedemnaście procent terenu wyspy zajmują lasy. Roślinność obejmuje drzewa wiecznie zielone i liściaste oraz krzewy i kwiaty. Wyróżnia się około 1800 gatunków, podgatunków i odmian roślin, z których około 140 (7%) to rośliny endemiczne. Cyklamen cypryjski (Cyclamen cyprium) oraz dąb olcholistny (Quercus alnifolia) chlubią się mianem roślin narodowych Cypru.

 

Fauna Cypru obejmuje 7 gatunków ssaków lądowych, 26 gatunków płazów i gadów, 365 gatunków ptaków oraz ogromną różnorodność owadów. Wody przybrzeżne wyspy dają schronienie 197 gatunkom ryb i rozmaitym gatunkom skorupiaków, gąbek i szkarłupni. Największym zwierzęciem żyjącym dziko na Cyprze jest muflon cypryjski, rzadki rodzaj dzikiej owcy, spotykany jedynie na Cyprze.


Języki

Językami urzędowymi są języki grecki i turecki. Powszechna znajomość języka angielskiego.

 

Religia

Grecy cypryjscy są w przeważającej mierze chrześcijanami należącymi do Autokefalicznego Prawosławnego Kościoła Cypru. Turcy cypryjscy są muzułmanami sunnickimi. Mniejsze grupy wyznaniowe to: maronici należący do katolickiego Kościoła maronickiego, Ormianie należący do Apostolskiego Kościoła Prawosławnego ormiańskiego oraz osoby należące do Kościoła łacińskiego. 

 

Dziedzictwo kulturowe

- osady neolityczne (Choirokitia),

- zabytki z okresu klasycznego, hellenistycznego i czasów rzymskich (Salamina, starożytny teatr w Pafos, mozaiki z Domu Dionizosa w Pafos),

- bizantyjskie i łacińskie kościoły oraz klasztory (kościół Panagia Porviotissa-Asinou, kościół Agios Nikolaos tis Stegis, monaster Kykkos),

- warownie i zamki z czasów panowania Lusignanów i Wenecjan (XII – XVI w., opactwo Bellapais, mury weneckie w Nikozji, zamek św. Hilariona), 

- meczety (meczet Hala Sultan, meczet Bayraktar).

 

Wielokulturowość

Na przestrzeni dziejów Cypr podbijany był przez rozmaite potęgi i poddawał się rozmaitym wpływom kulturowym. Atrakcyjne położenie geostrategiczne Cypru przyczyniło się także do tego, że wyspa stała się przykładem i wzorcem harmonijnej koegzystencji wielu kultur. Na ziemiach Cypru rozrzucone są historyczne i religijne pomniki różnorodnych stylów i filozofii. 

Jako państwo członkowskie UE Cypr wykorzystuje tę cechę do promowania zasad, na których bazują ideały europejskie, takich jak: pokojowe współistnienie, współpraca, poszanowanie różnorodności i poszukiwanie zbieżności w poglądach. Za sprawą położenia na mapie świata Cypr nazywany jest rozdrożem cywilizacji i mostem między kulturami.

 

Gospodarka

1 stycznia 2008 roku Republika Cypryjska przystąpiła do Eurosystemu i wprowadziła euro jako oficjalną walutę kraju, zastępując nim dotychczasową jednostkę rozliczeniową – funt cypryjski. Banknoty i monety euro są teraz na Cyprze pełnoprawnym środkiem płatniczym. 

 

Zasoby naturalne 

Zasobami naturalnymi wyspy są: miedź, gips, drewno, marmur, bentonity i pigmenty ziemne. Żaden z nich nie występuje jednak w znacznych ilościach. Woda jest na Cyprze dobrem deficytowym. Jej brakowi zapobiega się poprzez budowę zbiorników wodnych oraz instalacji do odsalania wody morskiej.

 

Zdrowie i opieka społeczna

Państwowe szpitale i przychodnie zapewniają bezpłatną opiekę medyczną rodzinom o niskich dochodach, uchodźcom oraz urzędnikom służby cywilnej. Na Cyprze działa ponad 87 klinik prywatnych z ponad 1500 łóżkami oraz duża liczba gabinetów prywatnej praktyki lekarskiej, które oferują szeroki wachlarz usług medycznych. 

Kompleksowy system ubezpieczeń społecznych obejmuje każdego pracującego oraz osoby pozostające na jego utrzymaniu. Wypłacane świadczenia dotyczą bezrobocia, choroby, macierzyństwa, wdowieństwa, wypadków przy pracy, zaawansowanego wieku oraz śmierci. 

 

Rząd zapewnia także szeroką gamę usług socjalnych, do których zalicza się: przedszkola, domy starców, obiekty dla niepełnosprawnych, bezpłatne kwatery dla wysiedlonych wskutek inwazji tureckiej, dopłaty do kosztów wynajmu lokalu oraz pomoc finansową dla organizacji społecznych. 

 

Edukacja

Edukację zapewniają przedszkola, szkoły podstawowe, szkoły drugiego stopnia (ogólnokształcące szkoły średnie oraz średnie szkoły zawodowe), szkoły specjalne, szkoły wyższe oraz instytucje oświatowe trzeciego stopnia, a także instytucje i ośrodki kształcenia nieformalnego. Obowiązek szkolny obejmuje dzieci do piętnastego roku życia. Szkoły pierwszego i drugiego stopnia są bezpłatne. Na Cyprze istnieją trzy uczelnie państwowe: Uniwersytet Cypryjski, Uniwersytet Otwarty w Nikozji oraz Politechnika w Limassolu; cztery uczelnie prywatne oraz 22 college’e i inne szkoły wyższe. 

 

Kultura

Dużą wagę przykłada się do promowania kultury, ze szczególnym naciskiem na promocję literatury, muzyki, tańca (współczesnego i klasycznego), sztuki wizualnej oraz kina. W organizowanym corocznie festiwalu sztuki „Kypria” uczestniczą znani w świecie artyści i zespoły z Cypru, Grecji i innych krajów. 

Na Cyprze istnieje wiele muzeów, w tym największe muzeum archeologiczne na wyspie – Muzeum Cypru w Nikozji. Eksponaty prezentują historię Cypru i obejmują ceramikę, rzeźbę, wyroby z metalu, biżuterię, zespoły grobów, a także wyroby sztuki tradycyjnej i rzemiosła. 

 

Stałą ekspozycję Galerii Narodowej stanowi Narodowa Kolekcja Współczesnej Sztuki Cypryjskiej. Galeria gości też czasowe wystawy zagraniczne oraz wystawy retrospekcyjne pionierów cypryjskiej sztuki wizualnej. 

 

Wydział Kultury cypryjskiego Ministerstwa Kultury i Edukacji organizuje wystawy prac współczesnych artystów cypryjskich zarówno na Cyprze, jak i zagranicą. Organizuje też wystawy w ramach wymiany kulturalnej z innymi krajami lub we współpracy z zagranicznymi muzeami i ośrodkami sztuki. Ministerstwo wspiera także udział artystów cypryjskich w znaczących wystawach międzynarodowych.

 

Media

Wolność wypowiedzi i mediów gwarantowana jest przez konstytucję oraz odnośne ustawy o prasie, radiu i telewizji. 

 

Obecnie istnieje na Cyprze: 

- 7 dzienników oraz znaczna liczba tygodników i innych czasopism,

- 7 ogólnokrajowych i 8 lokalnych kanałów telewizyjnych,

- 10 radiostacji ogólnokrajowych i 41 lokalnych,

- 1 agencja informacyjna (Cyprus News Agency).

 

Ponadto na Cyprze istnieje kilka abonamentowych (kablowych i satelitarnych) sieci telewizyjnych. Swoje bazy mają tu także międzynarodowe informacyjne koncerny medialne oraz korespondenci obsługujący rejon Bliskiego Wschodu.

 

/Źródło: Rzut oka na Cypr, Wydawnictwo Biura Prasowego i Informacyjnego Republiki Cypryjskiej, 2011/